Có một loại thơ nhiều điệp âm – theo kiểu điệp khúc của một bài hát – rất quen thuộc với học sinh tiểu học. Ở trường cũ của Totto-chan, học sinh thường hay hát loại thơ nhạc ấy. Khi học sinh tan trường về nhà, ra khỏi cổng trường, chúng nó ngoái đầu lại trường và hát:
“Akamatsu: một ngôi trường tồi tàn;
Nhưng bên trong, một ngôi trường tuyệt vời!”
Thỉnh thoảng có những đứa trẻ từ trường khác đi ngang qua, chúng này chỉ vào trường Akamatsu và hát:
“Akamatsu: một ngôi trường tuyệt vời ;
Nhưng bên trong, một ngôi trường tồi tàn!”
Thế rồi bọn chúng kết thúc bằng một tràng cười dữ dội.
Một ngôi trường tồi tàn hay tuyệt vời ở dòng thứ nhất tùy thuộc vào ngôi trường mới hay cũ. Phần quan trọng của lời hát là ở câu thứ hai. Nội dung câu này phản ánh ngôi trường bên trong như thế nào. Do đó, không có vấn đề gì nếu câu thứ nhất nói rằng ngôi trường của mình là cũ kỹ nhìn từ bên ngoài. Vấn đề là nó như thế nào ở bên trong. Thường thì một nhóm ít nhất là năm, sáu đứa cùng nhau hát những câu này.
Vào một buổi chiều nọ, sau khi tan học, Totto-chan và các bạn vui chơi như thường lệ. Chúng nó có thể chơi bất cứ trò chơi gì cho đến khi tiếng kẻng cuối ngày vang lên, là lúc chúng phải rời khỏi sân trường. Thầy hiệu trưởng nghĩ rằng để cho bọn trẻ có thời gian rảnh rỗi và làm bất cứ những gì tùy thích là điều quan trọng. Do đó, ở ngôi trường này, khoảng thời gian bọn trẻ có được sau khi tất cả các tiết học đã kết thúc dài hơn so với các trường khác. Hôm ấy, sau giờ học, một số đang chơi bóng, một số khác trông lem luốc đang chạy nhảy trên mấy thanh sắt hay trong đống cát, một số đang chăm sóc các luống hoa, một số học sinh nữ lớn hơn đang ngồi chuyện trò trên các bậc cấp và một số khác đang leo lên cây. Chúng nó có thể làm bất cứ thứ gì chúng thích. Trong bọn chúng, có một số ít, như Tai-chan, ở sau giờ học, tiếp tục các thí nghiệp vật lý, đang đun bình thí nghiệm và loay hoay với các ống nghiệm. Một số đứa đang đọc sách ở thư viện và Amadera, cậu bé thích loài vật, đang chăm sóc, quan sát một con mèo chạy lạc mà cậu bé vừa tìm được. Cậu bé lật con mèo lên để xem cái lưng rồi quan sát kỹ lưỡng bên trong lỗ tai. Mỗi đứa mỗi kiểu, đứa nào cũng say mê trong công việc của mình.
Bất chợt, một tiếng hát lớn từ phía bên ngoài vang lên:
Trường Tomoe, một ngôi trường tồi tàn;
Ở bên trong cũng là ngôi trường tồi tàn.”
“Thật khủng khiếp!” Totto-chan nghĩ. Tình cờ, cô bé ở ngay chỗ cổng. À, nó không phải thật sự là một cái cổng vì lá xanh tươi vươn lên từ mấy cây trụ. Dù sao, cô bé nghe rõ ràng chúng nó hát như thế mà. Quá đáng lắm. Tưởng tượng xem, chúng nó dám gọi trường của bọn trẻ này là tồi tàn cả ngoài lẫn trong. Cô bé tức lắm. Những đứa khác cũng tức giận, cùng nhau ùa chạy ra cổng. Bọn chúng lại hát “một ngôi trường tồi tàn” khi chúng vừa chạy ra xa vừa la hét ầm ĩ.
Totto-chan tức điên lên được. Cô bé chạy đuổi theo bọn con trai ấy. Một mình một bóng, cô bé chạy theo. Nhưng chúng nó chạy nhanh quá, vừa chạy ra lề đường là chúng nó đã biến mất nhanh như chớp. Totto-chan quay về trường với cảm thấy thất vọng. Vừa bước đi, cô bé vừa hát:
Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Bước thêm vài bước, cô bé hát tiếp:
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!
Cô bé thích lời hát này và điều ấy làm cho cô bé cảm thấy vui lên một tí. Do đó, khi về đến trường, cô bé giả bộ như là học sinh của một trường nào khác và la lớn lên từ ngoài hàng rào để mọi người cùng nghe:
“Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!”
Bọn trẻ đang chơi trong sân, lúc đầu không biết ai hát thế. Khi chúng nhận ra đó chính là Totto-chan, chúng nó chạy ùa ra ngoài đường và nhập cuộc. Cuối cùng, tất cả bọn trẻ nắm lấy tay nhau và diễu hành ngoài đường bao quanh ngôi trường và cùng nhau hát vang. Những trái tim đã hòa nhịp hơn cả giọng của chúng , mặc dù chúng không thể hiểu ra điều này. Càng đi quanh trường, tinh thần chúng nó càng phấn chấn hơn.
Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Bọn trẻ cũng phần nào biết rằng, tất nhiên, những lời chúng hát làm cho thầy hiệu trưởng, đang ngồi trong văn phòng, vui sướng biết dường nào.
Điều ấy xảy ra với bất kỳ một nhà giáo nào, nhưng với những ai đặc biệt nghĩ về học sinh thân yêu và đang điều hành một ngôi trường với bao gian khó, vấn đề này có ý nghĩa nhiều hơn. Thậm chí còn hơn thế nữa đối với một ngôi trường như Tomoe, nơi mà mọi thứ đều khác thường. Một ngôi trường như thế không thể nào tránh khỏi sự phê phán từ nhiều người vốn đã quen với hệ thống giáo dục còn theo lề thói cũ.
Trong những tình huống đó, câu hát của bọn trẻ có lẽ là món quà đẹp nhất chúng nó dành cho thầy hiệu trưởng.
“Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!”
Hôm đó, tiếng chuông cuối ngày vang lên trễ hơn so với thường lệ.
“Akamatsu: một ngôi trường tồi tàn;
Nhưng bên trong, một ngôi trường tuyệt vời!”
Thỉnh thoảng có những đứa trẻ từ trường khác đi ngang qua, chúng này chỉ vào trường Akamatsu và hát:
“Akamatsu: một ngôi trường tuyệt vời ;
Nhưng bên trong, một ngôi trường tồi tàn!”
Thế rồi bọn chúng kết thúc bằng một tràng cười dữ dội.
Một ngôi trường tồi tàn hay tuyệt vời ở dòng thứ nhất tùy thuộc vào ngôi trường mới hay cũ. Phần quan trọng của lời hát là ở câu thứ hai. Nội dung câu này phản ánh ngôi trường bên trong như thế nào. Do đó, không có vấn đề gì nếu câu thứ nhất nói rằng ngôi trường của mình là cũ kỹ nhìn từ bên ngoài. Vấn đề là nó như thế nào ở bên trong. Thường thì một nhóm ít nhất là năm, sáu đứa cùng nhau hát những câu này.
Vào một buổi chiều nọ, sau khi tan học, Totto-chan và các bạn vui chơi như thường lệ. Chúng nó có thể chơi bất cứ trò chơi gì cho đến khi tiếng kẻng cuối ngày vang lên, là lúc chúng phải rời khỏi sân trường. Thầy hiệu trưởng nghĩ rằng để cho bọn trẻ có thời gian rảnh rỗi và làm bất cứ những gì tùy thích là điều quan trọng. Do đó, ở ngôi trường này, khoảng thời gian bọn trẻ có được sau khi tất cả các tiết học đã kết thúc dài hơn so với các trường khác. Hôm ấy, sau giờ học, một số đang chơi bóng, một số khác trông lem luốc đang chạy nhảy trên mấy thanh sắt hay trong đống cát, một số đang chăm sóc các luống hoa, một số học sinh nữ lớn hơn đang ngồi chuyện trò trên các bậc cấp và một số khác đang leo lên cây. Chúng nó có thể làm bất cứ thứ gì chúng thích. Trong bọn chúng, có một số ít, như Tai-chan, ở sau giờ học, tiếp tục các thí nghiệp vật lý, đang đun bình thí nghiệm và loay hoay với các ống nghiệm. Một số đứa đang đọc sách ở thư viện và Amadera, cậu bé thích loài vật, đang chăm sóc, quan sát một con mèo chạy lạc mà cậu bé vừa tìm được. Cậu bé lật con mèo lên để xem cái lưng rồi quan sát kỹ lưỡng bên trong lỗ tai. Mỗi đứa mỗi kiểu, đứa nào cũng say mê trong công việc của mình.
Bất chợt, một tiếng hát lớn từ phía bên ngoài vang lên:
Trường Tomoe, một ngôi trường tồi tàn;
Ở bên trong cũng là ngôi trường tồi tàn.”
“Thật khủng khiếp!” Totto-chan nghĩ. Tình cờ, cô bé ở ngay chỗ cổng. À, nó không phải thật sự là một cái cổng vì lá xanh tươi vươn lên từ mấy cây trụ. Dù sao, cô bé nghe rõ ràng chúng nó hát như thế mà. Quá đáng lắm. Tưởng tượng xem, chúng nó dám gọi trường của bọn trẻ này là tồi tàn cả ngoài lẫn trong. Cô bé tức lắm. Những đứa khác cũng tức giận, cùng nhau ùa chạy ra cổng. Bọn chúng lại hát “một ngôi trường tồi tàn” khi chúng vừa chạy ra xa vừa la hét ầm ĩ.
Totto-chan tức điên lên được. Cô bé chạy đuổi theo bọn con trai ấy. Một mình một bóng, cô bé chạy theo. Nhưng chúng nó chạy nhanh quá, vừa chạy ra lề đường là chúng nó đã biến mất nhanh như chớp. Totto-chan quay về trường với cảm thấy thất vọng. Vừa bước đi, cô bé vừa hát:
Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Bước thêm vài bước, cô bé hát tiếp:
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!
Cô bé thích lời hát này và điều ấy làm cho cô bé cảm thấy vui lên một tí. Do đó, khi về đến trường, cô bé giả bộ như là học sinh của một trường nào khác và la lớn lên từ ngoài hàng rào để mọi người cùng nghe:
“Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!”
Bọn trẻ đang chơi trong sân, lúc đầu không biết ai hát thế. Khi chúng nhận ra đó chính là Totto-chan, chúng nó chạy ùa ra ngoài đường và nhập cuộc. Cuối cùng, tất cả bọn trẻ nắm lấy tay nhau và diễu hành ngoài đường bao quanh ngôi trường và cùng nhau hát vang. Những trái tim đã hòa nhịp hơn cả giọng của chúng , mặc dù chúng không thể hiểu ra điều này. Càng đi quanh trường, tinh thần chúng nó càng phấn chấn hơn.
Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Bọn trẻ cũng phần nào biết rằng, tất nhiên, những lời chúng hát làm cho thầy hiệu trưởng, đang ngồi trong văn phòng, vui sướng biết dường nào.
Điều ấy xảy ra với bất kỳ một nhà giáo nào, nhưng với những ai đặc biệt nghĩ về học sinh thân yêu và đang điều hành một ngôi trường với bao gian khó, vấn đề này có ý nghĩa nhiều hơn. Thậm chí còn hơn thế nữa đối với một ngôi trường như Tomoe, nơi mà mọi thứ đều khác thường. Một ngôi trường như thế không thể nào tránh khỏi sự phê phán từ nhiều người vốn đã quen với hệ thống giáo dục còn theo lề thói cũ.
Trong những tình huống đó, câu hát của bọn trẻ có lẽ là món quà đẹp nhất chúng nó dành cho thầy hiệu trưởng.
“Tomoe, một ngôi trường tuyệt vời;
Trong cũng như ngoài, một ngôi trường tuyệt vời!”
Hôm đó, tiếng chuông cuối ngày vang lên trễ hơn so với thường lệ.