Mùa nghỉ hè đã chấm dứt, ngày đi tham quan cảnh suối nước nóng cuối cùng cũng đến. Đối với học sinh trường Tomoe, đây là một sự kiện quan trọng. Mẹ ít khi ngạc nhiên vì chuyện gì. Ấy thế mà một hôm, khi Totto-chan ở trường về và hỏi mẹ: “Con có thể đi tham quan suối nước nóng cùng với các bạn được không?” mẹ sửng sốt. Mẹ có nghe nói từng nhóm người lớn cùng nhau đi tham quan suối nước nóng, nhưng chưa từng nghe nói trẻ con lớp một đi bao giờ. Nhưng sau khi đọc cẩn thận thông báo của thầy hiệu trưởng, mẹ nghĩ đây là một ý kiến tuyệt vời và mẹ rất cảm phục kế hoạch của thầy. Chuyến tham quan gọi là ‘trường bên bờ biển’ tại một nơi có tên là Toi trên dòng Izu Peninsula ở Shizuoka. Nơi ấy có dòng suối nước nóng ngay tại biển, trẻ em có thể vừa bơi vừa tắm nước nóng. Chuyến tham quan này mất ba ngày hai đêm. Một phụ huynh của em học sinh trường Tomoe có ngôi nhà nghỉ ở đó và cả 50 em học sinh trường Tomoe từ lớp một đến lớp sáu đều có thể nghỉ lại trong ngôi nhà này. Tất nhiên là mẹ đồng ý.
Tất cả học sinh trường Tomoe tập trung tại trường vào ngày giờ đã quy định trước khi khởi hành.
“Bây giờ trở đi, chúng ta đi bằng tàu lửa và thuyền, thầy không muốn có một em nào bị lạc, các em hiểu chưa? Được rồi, chúng ta khởi hành thôi.”
Đó là lời hướng dẫn duy nhất của thầy hiệu trưởng, thế nhưng khi bọn trẻ lên chuyến tàu Toyoko tại Jiyugaoka, tất cả đều cư xử tốt đến mức ngạc nhiên. Không đứa nào chạy xuống chạy lên trong các toa tàu, và chúng chỉ trao đổi nói chuyện nho nhỏ với bạn bè ngồi bên cạnh thôi. Học sinh ở trường Tomoe chưa từng được dạy rằng chúng nó nên xếp hàng và đi nghiêm túc, giữ yên lặng trên tàu hay không xả rác trên sàn tàu khi dùng thức ăn. Cuộc sống hàng ngày ở trường đã phần nào thấm nhuần trong con người chúng. Bọn trẻ không xô đẩy những người nhỏ hơn hoặc yếu hơn. Những cư xử ngang bướng là điều chúng cảm thấy mắc cỡ. Khi đi ngang qua chỗ nào thấy có rác, chúng vui vẻ nhặt lấy. Chúng cố gắng không làm phật lòng hay quấy rầy ai. Lạ hơn cả là cô bé Totto-chan, mới mấy tháng trước thôi, là một cô bé làm phiền cả trường do nói chuyện với mấy người hát rong ngoài đường phố khi đang trong giờ học, đã ngồi nghiêm túc tại bàn học và làm bài một cách nghiêm chỉnh ngay từ ngày đầu tiên đến trường Tomoe. Nếu có một cô giáo nào đó từ ngôi trường cũ thấy cô bé bây giờ, đang ngồi nghiêm chỉnh với các bạn trên chuyến tàu này, người ấy có thể nói rằng “đây phải là một cô bé khác vậy.”
Đến Numazu, bọn trẻ xuống thuyền và đây là điều chúng hằng mơ ước. Thuyền không lớn lắm, nhưng bọn trẻ rất phấn khởi vì chúng có cơ hội khám phá mọi ngóc ngách của khoang tàu. Cuối cùng, chiếc thuyền nhổ nẻo, chúng nó đưa tay vẫy chào những người đứng nơi bến tàu. Tàu mới chạy chưa được bao xa thì trời đổ mưa, do đó tất cả bọn trẻ vào trong khoang tàu. Chẳng mấy chốc, biển động dữ dội. Totto-chan cảm thấy bị say sóng, mấy đứa khác cũng vậy. Có một học sinh lớp lớn đứng ra giữa thuyền, làm ra vẻ như là một cái máy thăng bằng để giữ tàu không chòng chành. Khi con thuyền lướt đi, cậy bé mất thăng bằng và chạy sang một bên mạn thuyền, cậu la lên “ối chà.” Rồi cậu lại bị đẩy sang mạn thuyền phía bên kia và một tiếng ‘ố chà’ khác lại vang lên. Thật là tức cười và bọn trẻ không sao nín cười được mặc dù chúng đang bị say sóng. Khi thuyền đi đến Toi rồi mà chúng vẫn còn cười. Một điều lạ là sau khi thuyền cắm neo dừng hẳn, cậu bé ‘ối chà’ tội nghiệp ấy bắt đầu say sóng trong khi những đứa khác đã tươi tỉnh trở lại và khỏe hơn!
Toi Spa là một ngôi làng đẹp và yên tĩnh nằm bên bờ biển có rừng cây bao bọc. Sau khi nghỉ ngơi một tí, các thầy cô đưa bọn trẻ xuống biển. Biển không giống như hồ bơi ở trường nên chúng mặc đồ tắm.
Suối nước nóng nằm trên biển là một điều lạ. Không có bờ bao quanh nên không có sự phân định ranh giới giữa suối nước nóng và phần còn lại của biển. Nếu chúng ta nhảy xuống nơi mà người ta bảo là suối nước nóng, nước ấm sẽ tràn ngập đến cổ và chúng ta sẽ có cảm giác rất dễ chịu, như thể đang tắm nước ấm vậy. Từ suối nước nóng, nếu ai đó muốn đi ra biển thì phải lội ra xa hơn khoảng 15 feet (khoảng 4.6 mét) về hai bên, nước sẽ mát dần và khi ấy chúng ta đang ở trong biển. Do đó, nếu sau khi bơi lội ngoài biển và khi nào chúng ta cảm thấy lạnh, điều chúng ta cần làm là nhanh chóng lội trở lại suối nước nóng để cho dòng nước ấm ngập lên đến tận cổ. Chúng nó cảm thấy thoải mái như ở nhà vậy. Và có một điều trông cũng lạ. Trong khi đám trẻ đội mũ tắm bơi lội một cách tự nhiên ở biển thường, những đứa khác ở tại suối nước nóng nghỉ ngơi, đứng xoay thành vòng tròn nghỉ ngơi và nói chuyện với nhau như thể chúng đang ở trong nhà tắm. Nếu ai đó thấy cảnh này, họ sẽ nghĩ: “Tại sao những đứa trẻ này khi tắm ở suối nước nóng, chúng nó có phong cách y như người lớn vậy?”
Vào thời ấy, bãi biển còn vắng vẻ lắm, do đó bãi biển lúc này trở thành một nơi dành riêng cho bọn trẻ và điều bọn chúng thích nhất là dòng nước nóng đặc biệt này. Khi chúng trở về nhà nghỉ tối hôm ấy, vì ngâm mình dưới nước quá lâu, các ngón tay chúng nó nhăn dúm lại.
Đêm nào cũng vậy, sau khi chui đầu vào tấm chăn đắp, chúng nó thay phiên nhau kể chuyện ma. Totto-chan và mấy đứa học lớp một sợ quá và khóc. Thế nhưng thay vì chảy nước mắt, chúng nó hỏi: “Rồi chuyện gì xảy ra sau đó nữa?”
Không giống như cắm trại ở trong khuôn viên trường hay cuộc chơi thử tính cam đảm, ba ngày ở tại Toi Spa là một kinh nghiệm thật trong cuộc sống. Ví dụ, bọn chúng thay phiên nhau đi mua rau cải và cá cho bữa cơm chiều, và khi có người hỏi chúng nó từ đâu đến và học ở trường nào, chúng nó đều phải trả lời một cách lịch sự. Có mấy đứa gần như bị lạc ở trong rừng. Lại có nhiều đứa khi tắm đã bơi ra quá xa và mọi người ai cũng lo lắng. Rồi có vài đứa giẫm mảnh chai trên bãi biển và bị đứt chân. Trong mọi trường hợp, bọn trẻ cố gắng hết sức để giúp đỡ nhau.
Nhưng nói chung tất cả đều vui vẻ. Có một khu rừng đầy ve sầu và có một cái quán chúng nó có thể mua kem que. Bọn trẻ có gặp một người trên bãi biển một mình đang đóng một chiếc ghe gỗ. Nó đã thành hình một chiếc ghe rồi và mỗi sáng, điều đầu tiên chúng nó làm là chạy xuống bãi biển để coi ông ấy làm thêm được phần nào nữa rồi. Ông này cho Totto-chan một mảnh dăm bào dài và cong.
“Về hình lưu niệm thì sao?” thầy hiệu trưởng hỏi vào ngày cuối của chuyến đi khi chúng sắp trở về. Chúng nó chưa có tấm hình tập thể nào nên chúng phấn khởi hưởng ứng ý kiến này.. Thế nhưng, khi một cô giáo lấychiếc máy chụp hình sẵn sàng chụp, có đứa đi nhà vệ sinh! Có đứa mang giày trái chân, vội vàng đổi chân trở lại. Cuối cùng, cô giáo hỏi: “Tất cả mọi người sẵn sàng chưa?” Một hai đứa đang nằm dài trên đất vì quá mệt không thể giữ nguyên tư thế ban đầu của chúng được nữa. Chỉ có chụp hình thôi mà lâu ơi là lâu.
Nhưng tấm hình tập thể ấy, có biển làm nền và bọn trẻ, mỗi đứa ở một tư thế tùy thích, đã trở thành một tài sản vô giá đối với tất cả bọn trẻ. Mỗi khi nhìn lại tấm hình này, ký ức lại quay trở về với tất cả các sự kiện: một chuyến tham quan bằng thuyền, bơi trong dòng nước nóng, những câu chuyện ma và cậu bé ‘ối chà.’ Totto-chan không thể nào quên được cái mùa nghỉ hè vui vẻ đầu tiên ấy.
Chuyện xảy ra lâu lắm rồi, vào cái thời chúng ta vẫn còn thấy tôm cua đồng ở trong ao cạnh nhà tại Tokyo và những chiếc xe dọn rác còn do những con bò ì ạch kéo đi.
Tất cả học sinh trường Tomoe tập trung tại trường vào ngày giờ đã quy định trước khi khởi hành.
“Bây giờ trở đi, chúng ta đi bằng tàu lửa và thuyền, thầy không muốn có một em nào bị lạc, các em hiểu chưa? Được rồi, chúng ta khởi hành thôi.”
Đó là lời hướng dẫn duy nhất của thầy hiệu trưởng, thế nhưng khi bọn trẻ lên chuyến tàu Toyoko tại Jiyugaoka, tất cả đều cư xử tốt đến mức ngạc nhiên. Không đứa nào chạy xuống chạy lên trong các toa tàu, và chúng chỉ trao đổi nói chuyện nho nhỏ với bạn bè ngồi bên cạnh thôi. Học sinh ở trường Tomoe chưa từng được dạy rằng chúng nó nên xếp hàng và đi nghiêm túc, giữ yên lặng trên tàu hay không xả rác trên sàn tàu khi dùng thức ăn. Cuộc sống hàng ngày ở trường đã phần nào thấm nhuần trong con người chúng. Bọn trẻ không xô đẩy những người nhỏ hơn hoặc yếu hơn. Những cư xử ngang bướng là điều chúng cảm thấy mắc cỡ. Khi đi ngang qua chỗ nào thấy có rác, chúng vui vẻ nhặt lấy. Chúng cố gắng không làm phật lòng hay quấy rầy ai. Lạ hơn cả là cô bé Totto-chan, mới mấy tháng trước thôi, là một cô bé làm phiền cả trường do nói chuyện với mấy người hát rong ngoài đường phố khi đang trong giờ học, đã ngồi nghiêm túc tại bàn học và làm bài một cách nghiêm chỉnh ngay từ ngày đầu tiên đến trường Tomoe. Nếu có một cô giáo nào đó từ ngôi trường cũ thấy cô bé bây giờ, đang ngồi nghiêm chỉnh với các bạn trên chuyến tàu này, người ấy có thể nói rằng “đây phải là một cô bé khác vậy.”
Đến Numazu, bọn trẻ xuống thuyền và đây là điều chúng hằng mơ ước. Thuyền không lớn lắm, nhưng bọn trẻ rất phấn khởi vì chúng có cơ hội khám phá mọi ngóc ngách của khoang tàu. Cuối cùng, chiếc thuyền nhổ nẻo, chúng nó đưa tay vẫy chào những người đứng nơi bến tàu. Tàu mới chạy chưa được bao xa thì trời đổ mưa, do đó tất cả bọn trẻ vào trong khoang tàu. Chẳng mấy chốc, biển động dữ dội. Totto-chan cảm thấy bị say sóng, mấy đứa khác cũng vậy. Có một học sinh lớp lớn đứng ra giữa thuyền, làm ra vẻ như là một cái máy thăng bằng để giữ tàu không chòng chành. Khi con thuyền lướt đi, cậy bé mất thăng bằng và chạy sang một bên mạn thuyền, cậu la lên “ối chà.” Rồi cậu lại bị đẩy sang mạn thuyền phía bên kia và một tiếng ‘ố chà’ khác lại vang lên. Thật là tức cười và bọn trẻ không sao nín cười được mặc dù chúng đang bị say sóng. Khi thuyền đi đến Toi rồi mà chúng vẫn còn cười. Một điều lạ là sau khi thuyền cắm neo dừng hẳn, cậu bé ‘ối chà’ tội nghiệp ấy bắt đầu say sóng trong khi những đứa khác đã tươi tỉnh trở lại và khỏe hơn!
Toi Spa là một ngôi làng đẹp và yên tĩnh nằm bên bờ biển có rừng cây bao bọc. Sau khi nghỉ ngơi một tí, các thầy cô đưa bọn trẻ xuống biển. Biển không giống như hồ bơi ở trường nên chúng mặc đồ tắm.
Suối nước nóng nằm trên biển là một điều lạ. Không có bờ bao quanh nên không có sự phân định ranh giới giữa suối nước nóng và phần còn lại của biển. Nếu chúng ta nhảy xuống nơi mà người ta bảo là suối nước nóng, nước ấm sẽ tràn ngập đến cổ và chúng ta sẽ có cảm giác rất dễ chịu, như thể đang tắm nước ấm vậy. Từ suối nước nóng, nếu ai đó muốn đi ra biển thì phải lội ra xa hơn khoảng 15 feet (khoảng 4.6 mét) về hai bên, nước sẽ mát dần và khi ấy chúng ta đang ở trong biển. Do đó, nếu sau khi bơi lội ngoài biển và khi nào chúng ta cảm thấy lạnh, điều chúng ta cần làm là nhanh chóng lội trở lại suối nước nóng để cho dòng nước ấm ngập lên đến tận cổ. Chúng nó cảm thấy thoải mái như ở nhà vậy. Và có một điều trông cũng lạ. Trong khi đám trẻ đội mũ tắm bơi lội một cách tự nhiên ở biển thường, những đứa khác ở tại suối nước nóng nghỉ ngơi, đứng xoay thành vòng tròn nghỉ ngơi và nói chuyện với nhau như thể chúng đang ở trong nhà tắm. Nếu ai đó thấy cảnh này, họ sẽ nghĩ: “Tại sao những đứa trẻ này khi tắm ở suối nước nóng, chúng nó có phong cách y như người lớn vậy?”
Vào thời ấy, bãi biển còn vắng vẻ lắm, do đó bãi biển lúc này trở thành một nơi dành riêng cho bọn trẻ và điều bọn chúng thích nhất là dòng nước nóng đặc biệt này. Khi chúng trở về nhà nghỉ tối hôm ấy, vì ngâm mình dưới nước quá lâu, các ngón tay chúng nó nhăn dúm lại.
Đêm nào cũng vậy, sau khi chui đầu vào tấm chăn đắp, chúng nó thay phiên nhau kể chuyện ma. Totto-chan và mấy đứa học lớp một sợ quá và khóc. Thế nhưng thay vì chảy nước mắt, chúng nó hỏi: “Rồi chuyện gì xảy ra sau đó nữa?”
Không giống như cắm trại ở trong khuôn viên trường hay cuộc chơi thử tính cam đảm, ba ngày ở tại Toi Spa là một kinh nghiệm thật trong cuộc sống. Ví dụ, bọn chúng thay phiên nhau đi mua rau cải và cá cho bữa cơm chiều, và khi có người hỏi chúng nó từ đâu đến và học ở trường nào, chúng nó đều phải trả lời một cách lịch sự. Có mấy đứa gần như bị lạc ở trong rừng. Lại có nhiều đứa khi tắm đã bơi ra quá xa và mọi người ai cũng lo lắng. Rồi có vài đứa giẫm mảnh chai trên bãi biển và bị đứt chân. Trong mọi trường hợp, bọn trẻ cố gắng hết sức để giúp đỡ nhau.
Nhưng nói chung tất cả đều vui vẻ. Có một khu rừng đầy ve sầu và có một cái quán chúng nó có thể mua kem que. Bọn trẻ có gặp một người trên bãi biển một mình đang đóng một chiếc ghe gỗ. Nó đã thành hình một chiếc ghe rồi và mỗi sáng, điều đầu tiên chúng nó làm là chạy xuống bãi biển để coi ông ấy làm thêm được phần nào nữa rồi. Ông này cho Totto-chan một mảnh dăm bào dài và cong.
“Về hình lưu niệm thì sao?” thầy hiệu trưởng hỏi vào ngày cuối của chuyến đi khi chúng sắp trở về. Chúng nó chưa có tấm hình tập thể nào nên chúng phấn khởi hưởng ứng ý kiến này.. Thế nhưng, khi một cô giáo lấychiếc máy chụp hình sẵn sàng chụp, có đứa đi nhà vệ sinh! Có đứa mang giày trái chân, vội vàng đổi chân trở lại. Cuối cùng, cô giáo hỏi: “Tất cả mọi người sẵn sàng chưa?” Một hai đứa đang nằm dài trên đất vì quá mệt không thể giữ nguyên tư thế ban đầu của chúng được nữa. Chỉ có chụp hình thôi mà lâu ơi là lâu.
Nhưng tấm hình tập thể ấy, có biển làm nền và bọn trẻ, mỗi đứa ở một tư thế tùy thích, đã trở thành một tài sản vô giá đối với tất cả bọn trẻ. Mỗi khi nhìn lại tấm hình này, ký ức lại quay trở về với tất cả các sự kiện: một chuyến tham quan bằng thuyền, bơi trong dòng nước nóng, những câu chuyện ma và cậu bé ‘ối chà.’ Totto-chan không thể nào quên được cái mùa nghỉ hè vui vẻ đầu tiên ấy.
Chuyện xảy ra lâu lắm rồi, vào cái thời chúng ta vẫn còn thấy tôm cua đồng ở trong ao cạnh nhà tại Tokyo và những chiếc xe dọn rác còn do những con bò ì ạch kéo đi.
